Album pt. Polacy na Powiślu w dwudziestoleciu międzywojennym

Powiślańska Grupa Działania we współpracy z Towarzystwem Miłośników Ziemi Sztumskiej wydała album pt. Polacy na Powiślu w dwudziestoleciu międzywojennym autorstwa Krystiana Zdziennickiego. Celem publikacji stanowi prezentacja najważniejszych aspektów funkcjonowania ruchu polskiego na Powiślu ze szczególnym uwzględnieniem powiatu sztumskiego, gdzie aktywność polonijna mieszkańców była największa. W tym miejscu polecamy również album prezentujący plebiscyt na Powiślu w 1920 roku, który również przygotował Krystian Zdziennicki w związku ze stuleciem tego ważnego wydarzenia w dziejach regionu*. Z całą pewnością oba wydawnictwa pozwolą Państwu zapoznać się z powiślańską specyfiką aktywności społeczności polskiej w latach 1918–1939.

* K. Zdziennicki, Plebiscyt na Powiślu. Wielkie wydarzenie, wielkie przeżycie i wielka cezura w historii regionu, Sztum 2020.

Książka pt. Tradycyjna kuchnia Powiśla

  Bogata historia Powiśla wpłynęła na różnorodność serwowanych dań na stołach mieszkańców zamieszkujących ten region. Z pewnością w tym aspekcie wielokulturowość krainy jest ogromnym walorem. Tradycyjna kuchnia Powiśla to publikacja ukazująca nie tylko kulinaria serwowane przez mieszkańców Powiśla przed 1945 rokiem, ale również w okresie powojennym. Warto podkreślić, że jedną z osób kultywujących tradycje kulinarne regionu w okresie PRL-u była autochtonka Irena Szturo, która prowadziła liczne warsztaty kulinarne na terenie powiatu sztumskiego. Jednakże również „nowi” mieszkańcy z sukcesem adaptowali do kuchni tego regionu przepisy przywiezione z terenów, z których wywodziły się ich rodziny. Dziś na powiślańskim stole odnaleźć można różnorodne potrawy. Zachwycają one niejedno podniebienie, a wiele z nich można zaliczyć w poczet dziedzictwa kulinarnego regionu. 

Książka ta powstała dzięki mieszkańcom, którzy podzielili się przepisami kulinarnymi skrywanymi w domowych zeszytach. Należy zauważyć, że receptury te bardzo często dostosowane są do produktów, które w łatwy sposób można było pozyskać w regionie. W tym miejscu serdecznie dziękuję wszystkim osobom za podzielenie się kulinarnymi skarbami spisanymi przed laty, a do dziś przygotowywanymi w kuchniach wielu domów Powiśla.
Warto też dodać, że szereg potraw z terenu Powiśla znalazło się na liście produktów tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Są to związane z powiatami sztumskim i kwidzyńskim następujące lokalne smakołyki: buraczki pruskie, jabłko czernińskie, powidła śliwkowe z Doliny Dolnej Wisły, powiślańska śliwka w occie, nebrowianka, czy psiocha z Dolnego Powiśla, kiełbasa z Piekła, marcepanowe serduszka z Piekła.

Tomik Tradycyjnej kuchni Powiśla ma na celu spopularyzowanie tradycyjnych kulinariów wśród mieszkańców i osób odwiedzających Powiśle. Warto dodać, że jest on również pokłosiem projektu pn. „Tradycyjna kuchnia Powiśla według seniorów”, dofinansowanego przez Samorząd Województwa Pomorskiego, którego realizatorem jest Towarzystwo Miłośników Ziemi Sztumskiej. 

Polecam najnowszą publikację!

Krystian Zdziennicki

Zrealizowano w ramach projektu pn. Tradycyjna Kuchnia Powiśla według seniorów. 

Zadanie współfinansowane ze środków Samorządu Województwa Pomorskiego

Współistnienie dwóch narodowości na przykładzie rodu Sierakowskich z Waplewa Wielkiego - wykład połączony z promocją książki

Niezwykle interesujący wykład wygłosiła dr Dobromiła Rzyska-Laube z Muzeum Tradycji Szlacheckiej w Waplewie Wielkim (oddział Muzeum Narodowego w Gdańsku). Temat wystąpienia brzmiał: Współistnienie dwóch narodowości na przykładzie rodu Sierakowskich z Waplewa Wielkiego. Podczas spotkania promowano również najnowszą książkę prelegentki pt. Zbiory artystyczne polskich ziemian na Pomorzu Nadwiślańskim od końca XVIII wieku po czasy dzisiejsze.

Serdeczne podziękowania kierujemy do wykładowczyni. Warto nadmienić, że wydarzenie zorganizowaliśmy w gościnnych progach Biblioteki Sztumskiego Centrum Kultury.

Zapraszamy na wykład pt. Współistnienie dwóch narodowości na przykładzie rodu Sierakowskich z Waplewa Wielkiego

Prusowie w pigułce - nowa publikacja!

Polecamy nowość napisaną przez Krystiana Zdziennickiego - członka zarządu TMZS. 

PRŪSAI, czyli bałtyccy Prusowie, to jeden z najbardziej tajemniczych ludów Europy Środkowej, który często bywa mylony z Prusakami - mieszkańcami założonego w XVI wieku na terenach dawnego państwa krzyżackiego królestwa Hohenzollernów. Popularny wizerunek Prusów oparty jest na niezweryfikowanych mitach, stąd postrzegani są często jako zacofani. Warto jednak pamiętać, iż jedyną dziedziną, w której odstawali od reszty średniowiecznej Europy, był brak własnej państwowości. Od 1945 roku znaczna część historycznych ziem pruskich leży w granicach Rzeczypospolitej, więc odwiedzając dziś Warmię i Mazury oraz wschodnią część Pomorza, warto poznać też dzieje tego ludu i nieliczne zachowane przejawy ich kultury oraz języka.

Zachęcamy do lektury książeczki!

O utrzymanie polskości Powiśla w dwudziestoleciu międzywojennym - konferencja i wyjazd studyjny

Pamiętamy o setnej rocznicy utworzenia Związku Polaków w Niemczech. Dlatego zorganizowaliśmy konferencję regionalną pn. "O utrzymanie polskości Powiśla w dwudziestoleciu międzywojennym" połączoną z wyjazdem studyjnym do miejsc historycznych związanych z działalnością polonijną w powiecie sztumskim.

W piątek (10.06) ramach sesji historycznej Krystian Zdziennicki wygłosił referat poświęcony Związkowi Polaków w Niemczech na Powiślu. Natomiast Andrzej Lubiński mówił o podróżach mieszkańców ziemi sztumskiej do II RP, a Adam Langowski omówił temat związany z powiślańskimi korespondentami czasopisma pt. "Mały Polak w Niemczech". Oprócz wystąpień historyków w programie przewidziano występ Beaty Langowskiej oraz Marka Czarneckiego, którzy zaśpiewali utwory nauczyciela szkół polskich na Powiślu - Franciszka Jujki (pseudonim Lech Malbor). Wykonawcy reprezentowali Szkołę Podstawową w Starym Targu, która nosi imię właśnie F. Jujki. Ważnym uzupełnieniem spotkania była wystawa prezentująca książki poświęcone tematyce polonijnej lat 1918-1939, o której opowiedziała uczestnikom Justyna Czernicka - pracownik sztumskiej biblioteki. Konferencja miała miejsce w gościnnych progach Biblioteki Sztumskiego Centrum Kultury. Wyjazd studyjny zorganizowaliśmy w sobotę (11.06). Uczestnicy  mieli możliwość zwiedzenia miejsc związanych z działalnością polonijną mieszkańców ziemi sztumskiej. Zwieńczenie stanowiła wizyta w Muzeum Tradycji Szlacheckiej Waplewie Wielkim. Przewodnikami podczas wycieczki byli: Andrzej Lubiński i Krystian Zdziennicki.

Realizacja projektu była możliwa dzięki wsparciu finansowemu powiatu sztumskiego. Rolę partnerów wydarzenia pełniły następujące instytucje: Starostwo Powiatowe w Sztumie, Miasto i Gmina Sztum oraz Sztumskie Centrum Kultury. Dziękujemy wszystkim uczestnikom za udział w naszych działaniach.

Konferencja regionalna oraz wyjazd studyjny - "O utrzymanie polskości Powiśla w dwudziestoleciu międzywojennym" - zapraszamy

 

,,Tradycyjna Kuchnia Powiśla według seniorów" - zaproszenie do udziału w projekcie

Towarzystwo Miłośników Ziemi Sztumskiej uzyskało dotację Samorządu Województwa Pomorskiego na realizację projektu pn ,,Tradycyjna Kuchnia Powiśla według seniorów". Działania będą realizowane na terenie trzech powiatów: sztumskiego, malborskiego i kwidzyńskiego.  

W związku z powyższym zapraszamy pomorskich seniorów do wzięcia udziału w naszym projekcie.

Zadane współfinansowane ze środków Samorządu Województwa Pomorskiego

Tradycyjna Kuchnia Powiśla według seniorów - podpisanie umowy

Nasze stowarzyszenie uzyskało dotację Samorządu Województwa Pomorskiego na realizację projektu pn ,,Tradycyjna Kuchnia Powiśla według seniorów". Działania będą realizowane na terenie trzech powiatów: sztumskiego, malborskiego i kwidzyńskiego.  

Uroczyste podpisanie umowy nastąpiło w Klubie Amator Senior + w Sztumie przy udziale klubowiczów. Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego reprezentowali: Pan Marszałek Józef Sarnowski oraz Pani Barbara Bałka - pełnomocniczka Marszałka Województwa Pomorskiego ds. polityki senioralnej z Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej UMWP. Natomiast ze strony Towarzystwo Miłośników Ziemi Sztumskiej w wydarzeniu uczestniczyli: Andrzej Lubiński i Krystian Zdziennicki, jako przedstawiciele zarządu TMZS. 

Zabieramy się do pracy oraz zapraszamy pomorskich seniorów do wzięcia udziału w naszym projekcie.

Zadane współfinansowane ze środków Samorządu Województwa Pomorskiego